De verschillen tussen cognac, armagnac, brandy en grappa

De verschillen tussen cognac, armagnac, brandy en grappa

Gedistilleerd uit wijn, dat hebben de dranken cognac, armagnac, brandy en grappa met elkaar gemeen, maar de onderlinge verschillen in het productieproces maken dat elke drank zijn eigen unieke karakter heeft. Ondanks hun wat ouderwetse imago zien we de wijndistillaten de laatste jaren een voorzichtige comeback maken. In deze blog vertellen we je daarom graag meer over deze dranken.

Cognac
Op deze drank mogen we best een beetje trots zijn. Cognac is namelijk ontstaan en groot geworden door de Nederlandse handel. Hollandse schepen vervoerden in de 17^e eeuw wijn uit Zuid-West Frankrijk. De wijn moest flink wat van zijn kwaliteit inleveren tijdens de lange tocht naar huis waardoor de vraag naar gedistilleerde wijn steeg. In de streek Charente en met name het plaatsje Cognac werd toen wijn versterkt en zo ontstond cognac. Volgens de officiële regelgeving moet cognac uit de streek van Cognac komen en mogen er slechts 9 druivensoorten gebruikt worden waarvan Ugni Blanc de populairste druivensoort is. Cognac wordt twee keer gedistilleerd, eerst tot een distillaat met een alcoholgehalte van 30%, daarna rijpt de drank na een tweede distillatie minimaal 2,5 jaar als een eau de vie (met een alcoholpercentage van 70%) in eikenhouten fusten. Wanneer de cognac wordt gebotteld, verdunnen ze de drank met water tot een alcoholpercentage van 40%. Cognac staat bekend om de leeftijdsaanduidingen. Deze staan vermeld op het label en staan voor de tijd dat de cognac op hout heeft gerijpt:

• Very Special (V.S.): minimaal 2,5 jaar
• Very Special Old Pale (V.S.O.P.) of Reserve: minimaal 4,5 jaar
• Extra, Exceptionally Old (X.O.), Napoléon, Hors d’Age of Ancestrale: minimaal 6,5 jaar
• Extra Extra Old (X.X.O.): minimaal 14 jaar

Cognac heeft complexe smaken. Je proeft vooral aroma’s van vanille, noten, gedroogd fruit en karamel terug. Ook geldt; hoe langer gerijpt hoe zachter het mondgevoel.

Bekende merken zijn Hennessy, Courvoisier en Rémy Martin.

Weetje: door het nummer ‘Pass The Courvoisier’ van Busta Rhymes dat werd uitgebracht in 2001 is cognac snel in populariteit gestegen.

Armagnac
De streek van cognac ligt net boven Bordeaux, maar ga je zuidelijker richting Toulouse dan vind je daar de streek van armagnac. Armagnac is het oudste wijndistillaat van Frankrijk en wordt zo’n 200 jaar langer gemaakt dan cognac. Voor armagnac worden dezelfde druiven gebruikt, maar waar cognac altijd met meer dan één druivensoort moet worden gemaakt, kan armagnac op basis van 1 druivensoort zijn. De basiswijn ondergaat slechts 1 distillatie bij een lage temperatuur. Ook armagnac rijpt op hout, maar hier is de keuze groter qua type vaten. De leeftijd kan je terugvinden op het etiket:

• Very Special (V.S.) of 3 sterren: minimaal 2 jaar
• Very Special Old Pale (V.S.O.P.) of Reserve: minimaal 4 jaar
• Exceptionally Old of Napoléon: minimaal 6 jaar
• Hors d’Age: minimaal 10 jaar

 
Qua smaak is Armagnac wellicht iets minder verfijnd dan cognac, dit komt door de enkele distillatie. Maar voor een liefhebber van textuur en diepgang in zijn drankje is armagnac zeer geschikt!

Bekende merken zijn Tariquet, Janneau en Cles des Ducs.

Tip: doop je vinger in het glas met armagnac en druk deze op de rug van je hand. Wanneer de armagnac opdroogt is de kans groot dat je aroma’s van gedroogd fruit, butterscotch en drop zult ruiken.

Brandy
Brandy is de verzamelnaam voor verschillende gedistilleerde wijnen die niet afkomstig zijn uit de bovengenoemde streken. Het is een Engelse verbastering van het woord brandewijn. Er bestaan drie soorten brandy: op basis van druiven, op basis van ander fruit zoals appel en op basis van restjes van fruit zoals steeltjes, pitjes en velletjes.

Brandy wordt met name in Amerika, Spanje, Italië, Portugal, Duitsland en Griekenland gemaakt. In Griekenland heet het Metaxa en in Duitsland zie je de drank onder de naam Weinbrand op de markt. Per land kan de brandy qua smaak sterk verschillen omdat er verschillende druiven worden gebruikt en de maker zelf kiest voor enkele of dubbele distillatie.

Bekende merken zijn Osborne en Vecchia Romagna.

Tip: probeer eens het Nederlandse merk Rooster & Wolf!

Grappa
De Italiaanse brandy die wordt gemaakt met de restjes (pulp) van druiven na de wijnbereiding. Dit was de oorspronkelijke manier om overtollige druiven niet weg te hoeven gooien na het oogstseizoen en toen betrof het vaak een mengeling van verschillende druiven. Nu zie je ook steeds vaker grappa gemaakt van 1 druivensoort of een grappa die vernoemd is naar een beroemde Italiaanse regio. De smaak van grappa hangt dus af van het type druif en de vaten waarin ze gerijpt wordt. Kleurloze grappa’s zijn niet gerijpt op hout. Grappa’s met een geelbruine kleur hebben wel houtrijping gehad. Dit hoeft niet persé in eikenhout te zijn, men kan ook gebruikmaken van acacia of kastanjehout. Ook grappa heeft verschillende leeftijdsbenamingen:

• Affinata In Legno: minder dan 1 jaar
• Vecchia of Invecchiata: maximaal 3 jaar
• Stravecchia / Riserva: minimaal 3 jaar

De Franse variant van grappa heet Marc en de Spaanse heet Orujo.

Grappa drink je het beste puur na het diner als digestief. Soms wordt er een scheutje grappa aan een espresso toegevoegd, dit heet dan een Caffè Corretto.

Er zijn veel huizen die grappa maken, maar één van de beroemdste is Nardini. Je vindt bij ons grappa van het merk Regadin.

Hopelijk ben je door het lezen van deze blog nieuwsgierig geworden naar het uitproberen van deze dranken.